• NIEUW
  • Op bezoek bij Biokwekerij van Paassen
    10-03-2020

    Op bezoek bij biokwekerij van Paassen

    In een kas in Oude Leede runt Rob, samen met zijn vrouw Sandra, een biodynamische tuinderij. Rob is de oudste zoon uit een tuindersfamilie. Het bedrijf beslaat ongeveer 1 hectare en er zijn twee mensen fulltime in dienst, daarnaast werken er nog ongeveer 20 part-timers en scholieren. Rob legt uit hoe zijn bedrijf werkt.

    Publicatiedatum: 10 maart 2020

    Vroeger werden er paprika’s in de volle grond geteeld, maar op een gegeven moment zijn Rob en zijn vader overgegaan op teelt op substraten (steenwol). Dit hebben ze ongeveer 13 jaar gedaan. Rob wilde al langer over gaan op biologische teelt, maar twijfelde of de afzetmarkt wel groot genoeg zou zijn. Nadat Greenery (een groothandel) vroeg welke tuinder er over wilde stappen op biologische teelt, is Rob met de omschakeling begonnen. Na het omschakelen bleek die betreffende groothandel zelf nog niet klaar te zijn voor biologisch, dus heeft Rob andere groothandels gezocht. Bij de omschakeling ging hij over naar teelt in de volle grond. De kas staat op de plek van een oude turfafgraving met veengrond. Elke tuinder heeft andere grond en dat vergt steeds een iets andere aanpak. De grond was keihard geworden door het jarenlange lopen en lastig te bewerken. Om de grond weer goed luchtig te krijgen heeft Rob onder andere veel wormen gekocht, die snel vermeerderden. 

    Kringloop en evenwicht

    Biodynamische landbouw is gebaseerd op kringlopen. Zo is het afval van de teelt voer voor de paarden. Bemesting gebeurt door groenbemesters en met de mest van de paarden (volledig biologisch. Als er extra mest nodig is, komt dit van boerderijen uit de buurt, bijvoorbeeld van Hoeve Biesland in Delft.

    Bij de overschakeling van reguliere teelt naar biologisch of biodynamisch duurt het een aantal jaar voor er een natuurlijk evenwicht in de kas ontstaat. In de kassen worden allerlei soorten insecten ingezet om de gewassen te beschermen. Samen met een specialist wordt voor een specifieke luis de beste sluipwesp of andere bestrijder gevonden. Tegen knaagdieren (lees: muizen) worden de gewassen beschermd door katten in te zetten. Tegen een vervelende rups worden draadjes met feromonen opgehangen. De vlinder raakt in de war waardoor hij geen partner kan vinden en zo ook niet vermeerdert. Ook door andere planten tussen de groentes te zetten kun je insecten aantrekken die dan bijvoorbeeld weer luizen eten.

    In het begin heeft hij last gehad van heel veel pissebedden. Een paar pissdbedden zijn prima, maar teveel eten de planten op. De beestjes zijn bestreden door kippenmest neer te leggen, dit af te dekken met plastic, af te sluiten en flink te laten broeien. Na verloop van tijd zijn dit soort maatregelen niet meer nodig, doordat er een evenwicht is ontstaan tussen de planten, micro organismen en insecten in de kas. 

    Kleine gewassen en gespreide teelt

    Met 1 Hectare is het bedrijf van Rob niet groot, maar hij  kiest bewust voor minder gangbare gewassen (qua afzet) om als kleine tuinder toch te kunnen concurreren. Zo is hij toch een van de grote spelers op het gebied van pepers in Nederland. Om de afzet en de arbeid door het jaar heen te spreiden, worden niet alle planten van 1 gewas tegelijk in de grond gezet. Bij Paksoi wordt vanaf september elke week 1 bed in de grond gezet, tien weken lang. Zo wordt er tussen begin november en eind maart continu geoogst en hoeft er geen extra arbeid te worden ingehuurd. Het bedrijf bestaat uit twee grote kassen, waarvan er steeds maximaal 1 verwarmd wordt. Paksoi groeit ook in de winter, zonder dat de kas verwarmd hoeft te worden. Na de Paksoi wordt in die kas dan komkommer neergezet, met verwarming. Na de komkommers wordt er weer gewisseld naar een onverwarmd gewas, zodat de grond niet achter elkaar warm blijft, wat bijvoorbeeld het aantal aaltjes (kleine beestjes) ver zou doen toenemen.

    Naast de grotere gewassen als paksoi, staan er bewust ook wat gewassen met kleinere aantallen in de kas. In de koude kas is dat bijvoorbeeld spinazie, selderij en sla. Tussen de pepers en aubergines staan paprika’s en tomaten. De laatste twee dienen vooral ter afwisseling en opvulling. Als kleine tuinder kan Rob nooit concurreren met de grote spelers op het gebied van tomaat en paprika. De kleinere gewassen zijn voornamelijk bedoeld voor het winkeltje aan de straat en voor lokale afnemers zoals Rechtstreex. De kromme komkommers verkoopt Rob ook aan de weg. De echte restjes gaan naar de paarden, die dan weer mest geven.

    De planten en het zaad

    De planten komen van een plantenkwekerij. Het zelf kweken vanaf zaad is minder efficiënt. Bovendien zouden de kleine plantjes in de kas erg kwetsbaar zijn voor bijvoorbeeld luizen. Kleine planten passen niet in het bestaande evenwicht in de kas.

    Pepers en paprika’s worden op een onderstam gekweekt. Per plantje heb je dus twee planten nodig. Door middel van een klein koppelstukje worden de twee steeltjes aan elkaar gemaakt. De onderstam heeft andere eigenschappen dan plantje erop. Zo kun je ‘het beste van twee’ samenvoegen in 1 plant.

    Een andere manier om eigenschappen van verschillende planten te combineren die wordt gebruikt door plantenkwekers en zaadveredelaars is door het maken van hybride soorten. Dit zijn kruisingen tussen twee extremen (bijv resistentie tegen iets EN goede vruchten). Een deel van de nakomelingen van de extremen doen het niet goed, een deel juist heel goed. Deze hybride soorten zijn niet zelf opnieuw te maken. Welke extremen/varianten gebruikt worden is het geheim van het zaadveredelingsbedrijf. 

     

    Biologische en biodynamische gewassen worden gekweekt uit biologisch zaad. Bij kleine gewassen is het soms lastig om biologisch zaad te vinden. Als biologisch zaad niet beschikbaar is, is gangbaar-niet-chemisch-ontsmet zaad, ook goedgekeurd binnen Biodynamische teelt. 

    Substraten

    In de schuur tussen de twee kassen in staat een grote ton waar de BioDynamische preparaten in worden voorbereid. Binnen de Biodynamische teelt worden er een aantal preparaten voorgeschreven, ontworpen/bedacht door Steiner. Hierop varieert Rob soms, door in plaats van koeienmest bijvoorbeeld beschikbare paardenmest te gebruiken. Of en toe zelf iets bedenken kan in ieder geval geen kwaad volgens Rob. Vooral de aandacht voor het gewas is een mooi idee en als de planten er niet zo lekker bij staan gebruikt Rob de substraten om ze wat op te laten knappen. 

    VERS DUURZAAM LOKAAL
     
    Word ook Vriend van Rechtstreex Log in of word Vriend om met 12% korting te bestellen voor Vriendenprijzen. Al voordeliger vanaf €17 boodschappen per week.