Aubergine teelt
De oorsprong van de aubergineplant ligt in Zuidoost Azië. Daar heb je ontzettend veel verschillende soorten. De aubergineplant is een eenjarig gewas uit de nachtschadefamilie en is daarmee ook familie van de tomaat, aardappel en paprika. De stengels van de plant zijn sterk en houtachtig. De bladeren hebben een licht vachtje waar sommige mensen allergisch voor kunnen zijn.
De aubergineteelt begint bij het enten van de plant. Hierbij wordt een deel van de aubergineplant (het cultuurras) vastgemaakt op een deel van een andere plant (de onderstam). Onderstammen zijn vaak wilde varianten die nauwelijks eetbare vruchten geven of vruchten die niet geschikt zijn voor de markt, maar die wel de eigenschap hebben dat ze een sterke groei hebben of goed tegen ziekten kunnen. De aubergineplanten worden door het enten veel sterker. Dat heb je niet als je thuis zaait, dan heb je kans dat ze iets minder krachtig zijn of gevoeliger zijn voor ziekten.
Het enten kan op verschillende manieren. Frank doet dit door het zaaien van de onderstam en het zaaien van de bovenstam. Vervolgens snijdt hij bij de een het wortelgedeelte af en bij de andere plant het bovengrondse gedeelte. Deze plakt hij tegen elkaar aan en bindt hij af, hierdoor groeien ze aan elkaar. Aan de verschillende bladeren van de plant kun je zien dat de plant geënt is. Het ene blad is meer gekarteld en het andere is veel ronder (zie foto).
Aan de aubergineplant groeien paarse bloemetjes met gele meeldraden. De hommels en bijen bevruchten de bloemetjes. Dit doen zij door het stuifmeel over te dragen van de meeldraden naar de stamper van de bloem. Het is een sterke plant die in een warm klimaat snel groeit. De wenselijke temperatuur is ‘s morgens rond de 22 graden Celsius en ‘s middags 28. De ideale nachttemperatuur is 19 graden Celsius. Per jaar groeien er ongeveer 60 tot 70 vruchten aan één plant.
Verloop van de teelt
Frank: ‘’We planten de aubergineplantjes de laatste week van januari. Begin maart beginnen we dan al met de eerste oogst. We oogsten de aubergine door deze af te knippen aan het steeltje boven het groene hoedje van de vrucht. De aubergine blijft daardoor langer vers.
De oogst gaat door tot en met 1 november, daarna gaan alle planten uit de kas. Bij de aubergineplant is dit een behoorlijke klus. Door het sterke wortelgestel trek je de plant niet gemakkelijk uit de grond. Je moet deze met een schop of spaak opwippen en een ander moet er aan trekken. De tomaten en komkommerplant daarentegen trek je er wel makkelijk uit. De planten gaan voor het grotendeel naar de compostering.
Als de planten uit de kas zijn, starten we met het schoonspuiten van de kassen met water en brengen we compost en stalmest in. Met het opruimen van de kassen zijn we ongeveer 2 weken bezig. Het inbrengen van het compost en stalmest zo’n 4 weken. En dan is het alweer begin januari en beginnen we met planten voor het nieuwe seizoen.’’
''De uitdaging van het telen geeft mij een super goed gevoel, ik vind het schitterend om te zien als alles er goed opstaat en goed groeit.''
Aubergine & biodiversiteit
De aubergineplant is een echte aanvulling op de biodiversiteit van de kas. De plant trekt namelijk nuttige insecten aan en helpt de boer daarmee bij de biologische bestrijding in de kas. Door de sterke wortels van het gewas is de plant minder vatbaar voor ziekten en plagen. Zo is de plant bijvoorbeeld erg sterk tegen aaltjes, dat zijn kleine rondwormen die schadelijk kunnen zijn voor de plant. De tomaat- en komkommerplanten zijn daar juist heel gevoelig voor. De hoeveelheid aaltjes in de grond is bijna nihil als er een aubergineplant in de grond staat. Dat is een van de redenen waarom Frank aan vruchtwisseling doet in de kas. Dat houdt in dat waar nu de aubergineplanten staan, volgend jaar bijvoorbeeld de tomaten staan. Daardoor kun je het jaar erop probleemloos tomaten en komkommers telen. Op die manier maak je het voor de grond anders en benut je de biodiversiteit goed.
Over teler Frank
Op het eiland in Voorne Putten teelt Frank sinds 1999 op biologisch-dynamische wijze tomaten, paprika’s, aubergines, komkommers en pepertjes. Het grote verschil dat Frank noemt is dat biologisch-dynamisch werken echt als doel heeft om een evenwichtig systeem te vormen waarin je niet ingrijpt. Want ook bij ‘gewoon’ biologisch telen doe je dat nog wel, al is het met biologische middelen. Inmiddels bestaat zijn moderne glastuinbedrijf uit vier locaties in Brielle, Tinte en Rockanje.
Frank: ‘’Na mijn studie op de hogere tuinbouwschool ben ik eerst teeltadviseur geworden. Dit is een hele andere tak van sport, namelijk juist voor de substraat teelt. Na vijf jaar kroop het bloed toch waar het niet gaan kon: ik wilde zelf teler worden.’’
‘’Mijn favoriete recept? In de zomer eet ik graag aubergine van de barbecue. Deze breng ik op smaak met een scheutje spicy olijfolie en peper en zout. Even grillen aan weerskanten en smullen maar!’’.
Bereidingstechnieken
Met de aubergine kun je alle kanten uit. Je kunt de aubergines bakken, grillen op de bbq, poffen, frituren en stoven. Ben je opzoek naar inspiratie voor in de keuken? Klik hier.